TORBA YASA İLE TEŞVİK CANLANIYOR SGK 2011/14 SAYILI GENELGESİYLE VERİ PAYLAŞIMI GELDİ
2008 Yılında Dünya Ülkeleri nezle olunca biz ağır derece de grip olduk. Buna Küresel Ekonomik Kriz adını verdik.Bu bulaşıcı salgın bizim ülkemizi de etkisi altına alınca Genç İşçileri İstihdam etmek,Genç Kadınlarda yaş şartı aramadan 4447 sayılı yasaya Eklenen Geçici 7.maddesiyle 18 yaşından büyük Kadın ve 18-29 yaş arası erkek işçi istihdam eden işyerlerine teşvik verildi.
01.07.2008 tarihinde başlayan 30.6.2010 tarihine kadar işe alınanlar için de uygulandı.01.07.2010 tarihinden itibaren uygulamaya son verildi.
İktidardaki siyasi irade Borç yapılandırma ve Bazı Kanunlarda değişiklik öngören torba yasaya bu yönde bir kanuni düzenleme koydu.
Torba yasada 4447 sayılı Kanuna ilave edilen Geçici 10.madde olarak yer alacaktır.
Geçici 10.maddenin Esaslarını İnceleyeceğiz:
Yasanın yürürlük tarihinden itibaren Özel Sektör işverenleri tarafından işe alınan ve fiilen çalıştırılanların
1.)İşe alındıkları tarihten önceki altı ay içinde SGK verilen APHB kayıtlı sigortalı dışında olmaları,
2.)İşe alındıkları aynı döneme ait işyerince bildirilen APHB sigortalı ortalama sayısına ilave olarak alınan sigortalı olmaları,
Şartı ile 31.12.2015 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için uygulanacaktır.Bu süre Bakanlar Kurulu ile 5 yıl kadar uzayabilecektir.
Sigorta Primleri Teşvikinden Nasıl Yararlanacaklardır?
Kanun da yapılan düzenleme ile diğer koşullar da sağlanırsa, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinde sayılan ve 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Bu Konuda Hangi Kriterler Belirlendi?
a)18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan;
1) Mesleki yeterlik belgesi sahipleri için 48 ay süreyle,
2) Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi veya Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 36 ay süreyle,
3) (1) ve (2) numaralı alt bentlerde sayılan belge ve niteliklere sahip olmayanlar için 24 ay süreyle,
b)29 yaşından büyük erkeklerden (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde sayılan belge ve niteliklere sahip olanlar için 24 ay süreyle,
c)(a) ve (b) bentleri kapsamına girenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde ilave olarak 6 ay süreyle,
ç) 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmakta iken, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirenler için 12 ay süreyle,
d) 18 yaşından büyüklerden bu fıkranın (a), (b) ve (ç) bentlerine girmeyenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde altı ay süreyle,uygulanır.
Burada kanunun koyucu teşvikleri verirken nitelikli çalışandan niteliği olmayan çalışana göre teşvikleri süre olarak artan sürelerden azalan sürelere doğru yaymaktadır.
İşverenlere bonus bir süre artırımı da var.Örneğin: Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkek ile 18 yaşından büyük kadını yukarıda saydığımız ortalama sigortalı sayısına ilave olarak Türkiye İş Kurumuna Kayıtlı İşsizlerden talep ederse 48 aylık sigorta teşvik süresi 54 aya çıkacaktır.Bu uygulama yukarıda saydığımız (a) ve (b) bentleri kapsamına girenler için uygulanacaktır.
Teşvik Uygulamasında Karşımıza Türkiye İş Kurumu İş Tanımları Kodları Karşımıza Çıkıyor:
İhtiyaç duyulan çalışanlar için nitelikli yada niteliksiz ayırımı ;
-Mesleki yeterlilik,
-Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretim kurumları,
-Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarına ilişkin belgeler,
Belirtilen mesleklerde işe alınmaları yada çalışmaları gerekecektir.
Örneğin:İşyerinize Makine Mühendisi alıp Muhasebe de çalıştırdığınız takdirde teşvik hakkınız ortadan kalkacaktır.İşverenlere uyarımız Ocak 2011 ayından itibaren e-sigorta bildirgesinde APHB İş kolu Kodlarını doğru seçmeniz gerekecektir.
Teşvikle İlgili Uygulamanın Sona Ermesi yada Sona Eren Teşvikin Tekrar Canlanması İşlemi:
Teşvik işe alınan sigortalı için bir kez yararlandırılır.Kendisi için belirlenen teşvik sürelerini tamamlamadan işten ayrılırsa artık teşvik kapsamından çıkarılacaktır.
Burada özel bir durum ile teşvik yeniden uygulamaya konulabilinir;
18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan yeniden işe alınmaları ve Mesleki yeterlilik belgesi veya Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi veya Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler belge ve nitelikleri bu dönemde temin etmeleri halinde destekten yeniden yararlanabilirler.Bu durumda ilk yararlanma süresi, ikincisinden düşülür ve toplam yararlanma süresi en son yararlanılan destek için maddede öngörülen süreyi aşamaz. Örneğin:48 ay yararlanırken çeşitli nedenle işten ayrılmış ise teşvikin 24 ayından yararlanmışsa geriye kalan 24 aylık süreden yararlanacaktır.
İşveren Hissesine ait Primlerin Fondan Karşılanabilmesi için Ön koşul:
İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak; 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarını yasal süresi içinde ödemesi ve kapsama giren sigortalının işe alındığı işyerinden dolayı Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır.
Bu teşvikten 6183 sayılı Yasa yada Kanundan Önce Yapılandırma Yapanlarda Yararlanacak mı?
Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48 . maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş veya ilgili diğer kanunlar uyarınca prim borçlarının yeniden yapılandırılmış ve taksitlendirilmiş olması, bu tecil, taksitlendirme ve yeniden yapılandırma devam ettiği sürece işverenlerin bu fıkra hükmünden yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir.
Kimler Teşvik Kapsamı Dışında?
-Kamu İdareleri,
-4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri,
- Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
-Yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında bu teşvik uygulanmayacaktır.
Bir Yıllık Yasaklama Var mı?
5510 sayılı Kanun gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle bu maddeyle sağlanan destek unsurlarından yararlanamayacaktır.
Teşvik Banka ve Borsa Sandıklarına Uygulanacak mı?
5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanacaktır.
Teşvik Sigorta Primlerinden Ne kadar Uygulanacaktır?
5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi uygulandıktan sonra kalan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait oranı üzerinden, bu maddede belirtilen esaslar dikkate alınarak uygulanacaktır.
Bu kısmı açmak gerekirse;
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinin, bu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır.İşveren Hissesinden artan kısım içinde yukarıda belirdiğimiz süreler boyunca da ikinci kez bir teşvikten yararlanacaklardır.
Burada İşverenlerin En Çok Sordukları Soruya da Cevap Verelim?
İşe alacağımız işçilerle ilgili bilgileri SGK internet sayfasında 1.11.2010 tarihinden itibaren görmüyoruz.İşçinin altı ay önce çalışıp çalışmadığını nasıl öğreneceğiz?
Bunun cevabı da 2011/14 sayılı Genelge ile Veri Paylaşımın da Düzenlenmiştir.

12.05.2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 8. maddesi;
1) Kurum, sosyal sigorta kayıtlarında tutulan bilgileri işveren, sigortalı, hak sahibi ve diğer ilgili kişi ve kuruluşların kullanımına açabilir.
2) Kurum, internet ve her türlü elektronik ortam ile benzeri elektronik iletişim araçları üzerinden bilgi alışverişinin yapılmasına ilişkin koşulları belirlemek, Kurum ve işveren ile diğer ilgili kişi ve kuruluşlar arasındaki ilişkiler ile tarafların birbirlerine karşı olan hak ve yükümlülüklerini düzenlemek için protokol veya sözleşmeler yapabilir.
3) Sosyal sigorta kayıtlarından alınan bilgilerin iş ve işlemlerde kullanılmasının hukuki sonuçları, bilgiyi alan işveren ve diğer ilgili kişi ve kuruluşların sorumluluğundadır.”Hükmünü amir olup, buna göre veri talebinde bulunacak kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarıyla ekte yer alan örneklerine uygun olarak Kurumun ilgili birimlerince imzalanacak protokol/sözleşmelerle sosyal güvenlik verilerinin paylaşımı yapılabilecektir.

Sonuç:
Bu teşviki ilk teşvikten ayıran en önemli özellik ;
Sigorta Primi sınırlaması getirilmemesidir.Beş yıl boyunca %100’den başlayan teşvik tutarı her yıl 20 puan azalarak gitmemesidir.
Sigorta Primi üzerinden İki Farklı Teşvikin bir arada uygulanmasıdır.
Burada asıl amaç İş Kur olan ilgiyi artırmak hedef alınmıştır.İş Kur'u çalışma hayatının içine çekmek olarak yorumlayabiliriz.
İşverenlerin prim yükleri üzerinden alınarak İşsizlik fonundan sigorta primine esas işveren hissesi miktarlarının karşılanması yönünden çalışma başlatılmıştır.İşsizlik Fonundan biriken paralar işçiden ziyade işveren hizmetine bu teşvik ile sunulmuştur.
Bu uygulama ile işsizlik ülke genelinde ne kadar aşağıya çekileceğini ilerleyen yıllarda uygulama aşamalarında göreceğiz.
5544 sayılı Kanununa göre ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek için bu kanunun uygulama esaslarına göre çalışmalar devam ediyor.Mesleki Yeterlilik Kurumu Başkanlığı tarafından 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununun 21 inci maddesi ile 5/10/2007 tarihli ve 26664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ulusal Meslek Standartlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak biten çalışmaların tebliğleri hazırlanarak Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giriyor.
Bu tebliğler tamamlandığında Mesleki Yeterlilikler Türkiye Genelinde tamamlanmış olacaktır.

Vedat İLKİ